● MONDRAGONeko buruek ULMAko bazkide kooperatibisten atxikimendu-askatasunaren aurka egindako kanpainak berretsi egiten du beren gobernu-autonomia esku-sartzeen aurrean babesteko beharra.
2022 · 11 · 23. ULMAko bederatzi kooperatibek beren 2.789 bazkideei aurkeztuko diete, 2022ko abenduaren 16an, MONDRAGON Corporación Cooperativa, Sociedad Civil-i, atxikitako erakunde gisa indarrean duten harremana ordezka dezaten, sistema kooperatiboa indartzeko adostasunezko hitzarmenetan oinarritutako eredu batekin.
Barne-eztabaida prozesu bati ekin ondoren, 38 informazio-saio baino gehiago egin ondoren, ULMAko kooperatibek Ezohiko Batzar baten deialdia argitaratzea erabaki dute. Batzar horretan honako hau proposatzen da: “MONDRAGON Corporación Cooperativa, Sociedad Civil-ekin (“MONDRAGON”) harreman eredu berria onartzea, honakoan datzana: (i) ULMA, s. coop.ek MONDRAGONen baja ematea adostea eta horren ondoriozko akordioak (ii) Grupo ULMA, s. coop.eko Kontseilu Errektoreari jarraibideak ematea etorkizunean MONDRAGONekin lankidetzak bultzatzen saiatzeko kooperatiba-mugimendua garatzeko eta orain arte MONDRAGON fundazioak kudeatzen dituen funtsei egiten diren ekarpenak kooperatiben mugimendua garatzeko erabiltzen jarraitu ahal izan daitezen arauen garapena bultzatzeko”.
Hasiera-hasieratik, hausnarketa-prozesua amaitzen utzi gabe ere, ULMAko bazkide kooperatibistei presio kanpaina bat egin diete MONDRAGONeko arduradunek, komunikabide eta hedabide ezberdinen bitartez.
Jokabide horren azken adierazlea izan da atxikitako kooperatiba guztien artean Oronak eta ULMAk MONDRAGONen antolaketa malgutzeko aurkeztutako proposamenaren aurkako dokumentu bat banatu izana, baina proposamen hori ez zaie kideei modu oso eta egiazkoan helarazi.
Proposamena nahi zuten kooperatiba guztiei kide izateko eredu bat ematea zen, lankidetza-hitzarmenetan oinarritua. MONDRAGONek uko egin zion proposamen hori Kongresurako ponentzia gisa aurkezteari, nahiz eta araudiak ezarritako epe eta modu zurrunen barruan aurkeztu zen.
MONDRAGONen lehen hiru printzipio kooperatiboen aurkako eraso horiek (atxikimendu-askatasuna, parte-hartze demokratikoa eta lanaren subiranotasuna) berretsi baino ez dute egin ULMAk bere gobernu-autonomia babesteko duen beharra, bere industria-proiektuaren indarra mehatxatzen duten esku-sartzeen aurrean.
Harreman-eredu irekia, arina eta eraginkorra
ULMAko kooperatibek MONDRAGON kooperatiboaren ereduari ekarpena egin diote beraien sorreratik, duela 60 urte baino gehiagotan; hala ere, MONDRAGON Corporación Cooperativa, Sociedad Civil egituran (MONDRAGON korporatiboa) bere historiaren azken 20 urteetan baino ez dira egon. Eta denbora horretan, erakundearen gobernantza-arauetan etengabeko aldaketak sustatzeko beharra ikusi dute, eskualdeko kooperatiba-talde indartsu
bat eraikitzea eragozten zieten esku-sartzeak gainditzeko.
Horren bi adibide ditugu: MONDRAGONek eskatzen zigun banaketa sektoriala gainditzeko egin behar izan ziren ahaleginak, edo ULMA INVERSIONES sortzeak ekarri zuen ahalegin ikaragarria. Ekimen horrek aukera emango digu gure garapen industriala indartzeko egin beharreko inbertsioei aurre egiteko.
Aldaketa horietako bakoitza ULMAk planteatu du, izaera unibertsalarekin, industria-arloko esperientzia kooperatiboen aniztasuna errespeta dadin sustatzeko. Hala ere, aurrera atera behar izan dute, MONDRAGONeko gobernu-organoen barruan beharrezkoak ez diren tentsioen kontura. Dinamika hori bera gertatu da aurten ere, maila jasanezin batera iritsi arte.
Hori dela eta, ULMAko kooperatibek MONDRAGON Corporación Cooperativa, Sociedad Civil-ekin harreman-eredu jasangarri eta zentzuzkoago bat aurkeztu dute bazkideen onespenerako, eta eredu hori ez da atxikipenak ezartzean oinarritzen, baizik eta lankidetza hobea lortzeko hitzarmenen adostasunean.
Eredu horren ondorioz, ULMAko kooperatibek ez diote utziko baliabide ekonomikoak eta giza baliabideak emateari MONDRAGON kooperatiboaren proiektu handiei, hala nola Laboral Kutxari, Lagun Arori edo Mondragon Unibertsitateari, betidanik lagundu baitute proiektu horiek garatzen, bazkideen eta gizartearen mesedetan.
Harreman-eredu hori ere ez da arriskutsua MONDRAGON korporatiboaren bideragarritasunerako. ULMAko kooperatibei baja ematearen ondorio ekonomiko bakarra da MONDRAGON Corporacion Cooperativa, Sociedad Civil-ek administratutako funts kooperatiboetarako urtean batez beste bideratzen dituzten 1,85 milioi euroak ULMAren fundazioak kudeatuko dituela helburu berberetarako. Eta ezerk ez du eragozten funts horiek MONDRAGONek bultzatutako programa eta proiektuetara bideratzea, elkarrekiko errespetuaren testuinguruan onenak direla komeni bada.
Hori guztia dela eta, ULMAko kooperatibek MONDRAGONeko zuzendarien erantzukizunari dei egiten diote egoera honi heldu diezaioten, mugimendu kooperatiboaren etorkizunerako borroka kaltegarri bezain antzuak saihestuz eta kooperatiben erabakitzeko autonomia errespetatuz.